Polska Baza Genetyczna Ofiar Totalitaryzmów (PBGOT) to unikatowe przedsięwzięcie w skali europejskiej, które powstało na mocy porozumienia Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego (PUM) w Szczecinie i Instytutu Pamięci Narodowej.
Działania Bazy zogniskowane są na identyfikacji genetycznej ofiar opartej o porównanie materiału genetycznego (DNA) z ich ekshumowanych bezimiennych szczątków z materiałem genetycznym pozyskanym od ich krewnych. Resort nauki i szkolnictwa wyższego wesprze badania prowadzone w ramach PBGOT kwotą 680 000 zł. Środki te zostaną przeznaczone na badania nad stworzeniem procedury i wdrożeniem najnowszych technologii analizy DNA w identyfikacji ofiar zdarzeń masowych i zbrodni systemów totalitarnych. W ramach projektu prowadzone są ekshumacyjne, kryminalistyczne, genetyczne, medyczno-sądowe i antropologiczne. Opracowane technologie i procedury badawcze zostaną wykorzystane także do identyfikacji ofiar katastrof masowych i innych aktów terroru. – Działalność szczecińskiego uniwersytetu jest wielkim hołdem wobec Żołnierzy Wyklętych i ofiar totalitaryzmów. To także wielkie przeżycie dla rodzin pomordowanych bohaterów, które mogą po raz pierwszy dowiedzieć się, gdzie pochowani są ich bliscy i poznać okoliczności ich śmierci – powiedział Jarosław Gowin, wicepremier i minister nauki i szkolnictwa wyższego podczas konferencji prasowej w Warszawie.
Jak dotąd, w laboratoriach PUM tożsamość odzyskały 54 ofiary komunizmu i 8 ofiar nazizmu, w tym m.in. Danuta Siedzikówna, ps. „Inka”, major Zygmunt Szendzielarz, ps. „Łupaszka”, major Bolesław Kontrym „Żmudzin” i major Hieronim Dekutowski „Zapora”.
Do dziś w Bazie zgromadzono materiał dowodowy pochodzący ze szczątków blisko 750 ofiar, a u 280 z nich uzyskano wiarygodne profile genetyczne. W Polskiej Bazie Genetycznej Ofiar Totalitaryzmów znajdują się też, stanowiące materiał porównawczy, próbki DNA od prawie 1500 krewnych ofiar. – Wiedza, kompetencje i doświadczenie zgromadzone przez genetyków, pozwoliły nam podjąć ryzyko. To, co kiedyś było niemożliwe, stało się realne. Już trzy miesiące od podpisania porozumienia o utworzeniu PBGOT, pojawiły się pierwsze nazwiska zidentyfikowanych – komentował prof. dr hab. Andrzej Ciechanowicz, rektor Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie.
mnisw
