Osteoporoza jest chorobą układu kostnego, prowadzącą do zmniejszenia masy i gęstości kości. Ich wytrzymałość spada, wzrasta zagrożenie złamaniami, szczególnie kręgów i szyjki kości udowej, nawet jeśli poddane są działaniu tylko niewielkich sił z zewnątrz.
Zmniejszanie się masy kostnej z wiekiem to proces normalny. Kości muszą dostosować się do różnych obciążeń, na które narażone jest ciało, poza tym odgrywają ważną rolę w utrzymaniu odpowiedniego poziomu elektrolitów w organizmie. Aby funkcje te mogły zostać spełnione, konieczna jest budowa ciągle nowej substancji kostnej przez odpowiednie, dostosowane do siebie współdziałanie komórek kościotwórczych.
O wystąpieniu osteoporozy mówimy wtedy, gdy ubytek masy kostnej przewyższa proces naturalny, związany z wiekiem , a resorpcja postępuje bardzo szybko.
Pierwszymi objawami mogą być skurcze mięśni, bóle więzadeł, a także bóle pleców, często w postaci lumbago i dlatego nie są odpowiednio diagnozowane.
W okresie menopauzy zmienia się gospodarka hormonalna kobiecego organizmu. Przede wszystkim zmniejsza się ilość produkowanego estrogenu, a to właśnie on chroni kości przed nadmierną utratą tkanki kostnej. U kobiet po usunięciu jajników ryzyko ostoporozy pojawia się wcześniej.
Kobiety są zagrożone osteoporozą bardziej niż mężczyźni, ponieważ ich masa kostna jest generalnie mniejsza, a jej spadek z wiekiem wyższy.
W wielu przypadkach osteoporoza zostaje zdiagnozowana dopiero przy pierwszym złamaniu.
Choroby tej nie charakteryzują żadne specyficzne symptomy. Nawet na zdjęciach RTG rozpoznaje się ją dopiero w zaawansowanym stadium. Kolejną możliwością wykrycia choroby jest pomiar gęstości mineralnej kości, który w połączeni z analizą krwi pozwala na określenie stopnia zaawansowania choroby. Celem terapii powinny być stymulacja odbudowy kości i zmniejszenia ryzyka wystąpienia złamań.
Nie bez znaczenia dla rozwoju choroby jest żywienie. Regularne przebywanie na świeżym powietrzu jest koniecznością, aby organizm produkował witaminę D.
Należy unikać nadmiernego spożywania alkoholu, gdyż może on przeszkodzić w reakcji syntezy witaminy D. Kawa z kolei przeszkadza w przyswajaniu wapnia z pożywienia. Przyjmowanie niektórych lekarstw może sprzyjać osteoporozie.
Bardzo ważną rolę odgrywa sport. Ruch na świeżym powietrzu aktywuje proces odbudowy kości.
Hanna Kasztelan
Zobacz również:
