W ramach cyklu „Galeria jednego obiektu” Muzeum Niepodległości w Warszawie przygotowało prezentację portretów dwóch znaczących postaci w dziejach Armii Krajowej: Stefana Grota-Roweckiego i Antoniego Chruściela „Montera”. Wystawieniu obrazów pędzla Macieja Milewskiego towarzyszyć będzie prezentacja pamiątek powstańczych ze zbiorów Muzeum Niepodległości.

Maciej Milewski, urodzony w 1939 roku w Radomsku, jest absolwentem grafiki i malarstwa warszawskiej ASP w klasie prof. Aleksandra Kobzdeja. Uczestniczył w wielu wystawach krajowych i zagranicznych, na których zdobył liczne nagrody i wyróżnienia. Wiele jego prac ma charakter patriotyczny. Portrety autorstwa Macieja Milewskiego znajdują się w licznych placówkach muzealnych, m.in w Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie.

Stefan Rowecki „Grot” urodził się 25 grudnia 1895 roku w Piotrkowie Trybunalskim. Całe jego życie było ściśle związane z wojskiem i walką o niepodległość. Działalność patriotyczną rozpoczął podczas nauki w piotrkowskim gimnazjum. Niemal w przeddzień wybuchu I wojny światowej podjął studia w Szkole Mechaniczno-Technicznej H. Wawelberga i S. Rotwanda. Tam też wstąpił do Polskich Drużyn Strzeleckich. Droga ta zaprowadziła go w czasie wojny do I Brygady Legionów. Po kryzysie przysięgowym był internowany w obozie oficerskim w Beniaminowie. Lata II Rzeczpospolitej spędził w szeregach wojska polskiego. Po odbyciu kursów doskonalących pełnił odpowiedzialne funkcje na różnych szczeblach, również w Biurze Ścisłej Rady Wojennej. W 1924 roku awansowany do stopnia podpułkownika. W 1926 roku opowiedział się po stronie Prezydenta RP. Ten fakt spowodował przeniesienie go do służby liniowej w jednostkach poza Warszawą – najpierw znalazł się w 55 Pułku Piechoty w Lesznie, następnie objął stanowisko dowódcy Brygady KOP „Podole”, a później dostał etat dowódcy piechoty w 2 Dywizji Piechoty Legionów w Kielcach. Ostatnią jednostką była Warszawska Brygada Pancerno-Motorowa. Po kapitulacji uniknął niewoli i powrócił do Warszawy, gdzie od razu włączył się w nurt ruchu oporu. W ramach ZWZ – od 1940 jako jego komendant główny. Funkcję tę pełnił do momentu swojego aresztowania 30 czerwca 1943 roku. Po krótkim pobycie w siedzibie Gestapo przy al. Szucha 25 – został przewieziony do Berlina, skąd wywieziono go do Sachsenhausen jako więźnia honorowego. W obozie przebywał prawdopodobnie do początku sierpnia roku 1944. Czas jego stracenia jest niejasny. Śledztwo przeprowadzone przez IPN ustaliło, że przypuszczalnie został stracony między 2 a 7 sierpnia 1944 roku.

Antoni Chruściel „Monter” urodził się 16 czerwca 1895 r. w Gniewczynie Łańcuckiej. Jego patriotyzm zrodził się w czasie przynależności do tajnego skautingu. Po wybuchu I wojny światowej wstąpił do Legionu Wschodniego, a po jego rozwiązaniu służył w armii austro-węgierskiej. Po zakończeniu wojny wstąpił do wojska polskiego. Przez cały czas służby w odrodzonym wojsku polskim pełni różne funkcje dowódcze, a także szkoleniowe. Podczas kampanii wrześniowej 1939 roku dowodził 82 Syberyjskim Pułkiem Strzelców im. Tadeusza Kościuszki. Po kapitulacji Modlina był w niewoli niemieckiej, skąd został zwolniony. W czasie wojny – w szeregach ZWZ. W powstaniu warszawskim dowodził całością sił powstańczych. Po upadku powstania trafił do niewoli niemieckiej, z której uwolniła go armia amerykańska. Po wyzwoleniu wstąpił do PSZ. Po demobilizacji wyjechał do USA, gdzie pracował jako tłumacz i radca prawny. Zmarł 30 listopada 1960 roku w Waszyngtonie. W lipcu 2004 roku jego prochy zostały sprowadzone do Polski i pochowane z honorami wojskowymi na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach.

 

Zobacz również: