W niedzielę, 6 listopada w godz. 10.00-17.00 w Pałacu Prezydenckim będzie można zobaczyć wystawę pt. „Pamięć Polski”.

Ekspozycję tworzą oryginały i faksymilia dokumentów wpisanych w ramach drugiej edycji na Polską Listę Krajową Programu UNESCO Pamięć Świata. Lista obejmuje unikatowe obiekty dziedzictwa dokumentacyjnego obrazujące ważne wydarzenia z historii Polski, przechowywane w polskich archiwach i bibliotekach.

2

Wystawa została przygotowana przez Naczelną Dyrekcję Archiwów Państwowych z okazji uroczystego wręczenia certyfikatów wpisu na Polską Listę Krajową Programu UNESCO Pamięć Świata, które odbyło się w piątek 4 listopada 2016 roku w Pałacu Prezydenckim.

Miłośnicy sztuki będą mogli również obejrzeć nowo otwartą Salę Formistów – wystawę przygotowaną przez Muzeum Narodowe w Krakowie, na której znajdują się dzieła najwybitniejszych przedstawicieli tego ruchu artystycznego m.in braci Andrzeja i Zbigniewa Pronaszków, Tytusa Czyżewskiego, Konrada Winklera i Władysława Skoczylasa.

3

Po wystawie będą oprowadzać przewodnicy.

Wstęp jest wolny.

Goście proszeni są o zabranie dokumentu tożsamości ze zdjęciem (wejście do Pałacu Prezydenckiego przez biuro przepustek od strony Kościoła Seminaryjnego).

W drugiej edycji Polska Lista Krajowa Programu UNESCO Pamięć Świata została poszerzona o 11 bezcennych dokumentów przechowywanych w zbiorach 12 instytucji.

Podczas zwiedzania wystawy będzie można obejrzeć faksymilia i oryginały dokumentów:

  • Rocznik świętokrzyski dawny – najstarszy, powstały w XII w., zachowany w oryginale pomnik polskiej historiografii, zawierający informacje o pierwszych wiekach polskiej państwowości, w tym o ślubie Mieszka I z Dąbrówką i chrzcie Polski, przechowywany w Bibliotece Narodowej w Warszawie.
  • Dokument Zbiluta z 1153 r. – dokument fundacyjny klasztoru cystersów w Łeknie wydany przez możnowładcę i rycerza polskiego Zbiluta z Panigrodza; to najstarszy akt prawny sporządzony w Polsce; dwa zachowane egzemplarze przechowywane są w Archiwum Państwowym w Poznaniu i Archiwum Archidiecezjalnym w Gnieźnie.
  • Akt unii krewskiej – dokument wystawiony 14 sierpnia 1385 r. przez króla Władysława Jagiełłę, rozpoczynający okres unifikacji Polski i Litwy, uwieńczony w XVI w. podpisaniem unii w Lublinie, przechowywany w Archiwum i Bibliotece Krakowskiej Kapituły Katedralnej.
  • Akt erekcyjny Związku Pruskiego – dokument z 14 marca 1440 r. przechowywany w zbiorach Archiwum Państwowego w Toruniu, potwierdzający powstanie związku miast i rycerstwa Prus w obronie przed Zakonem Krzyżackim – próba delegalizacji Związku była głównym powodem wybuchu wojny trzynastoletniej, która doprowadziła do przejęcia przez Polskę Pomorza z Gdańskiem, Toruniem i Elblągiem.
  • Mszał Zakonu Krzyżackiego z Biblioteki Mariackiej w Gdańsku – bogato zdobiony XV-wieczny mszał krzyżacki wykorzystywany do celów liturgicznych w Kościele Najświętszej Marii Panny w Gdańsku, przechowywany w Bibliotece Gdańskiej Polskiej Akademii Nauk.
  • Statut Łaskiego z 1506 r. – pierwszy wydany drukiem zbiór praw Królestwa Polskiego sięgających czasów Kazimierza Wielkiego, przechowywany w zbiorach Archiwum Głównego Akt Dawnych w Warszawie.
  • Andrzej Frycz Modrzewski „O poprawie Rzeczypospolitej” – pierwsze, pochodzące z 1551 r., łacińskojęzyczne wydanie dzieła propagującego wieloaspektową reformę Rzeczypospolitej w dziedzinie życia politycznego, prawodawstwa, szkolnictwa, stosunków z Kościołem, ze zbiorów Biblioteki Jagiellońskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego.
  • Kazimierza Stronczyńskiego opisy i widoki zabytków starożytności w Królestwie Polskim – bogato ilustrowane opracowanie stanowiące efekt inwentaryzacji zabytków prowadzonej w połowie XIX w. na terenie Królestwa Polskiego przez Kazimierza Stronczyńskiego; przechowywane w zbiorach Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie.
  • Testament polityczny księcia Adama Jerzego Czartoryskiego – sporządzony 14 lipca 1861 r. jeden z najważniejszych dokumentów dotyczących roli polskiej emigracji oraz samego księcia Czartoryskiego i ugrupowania skupionego wokół jego osoby, przechowywany w zbiorach Fundacji XX. Czartoryskich w Krakowie.
  • Proces o Morskie Oko – zbiór dokumentów po zakopiańskim hrabim Władysławie Zamoyskim, dotyczących zakończonego w 1902 r. sporu o utrzymanie w granicach polskiej Galicji najbardziej malowniczego zakątka Tatr – okolic Morskiego Oka, przechowany jest w Bibliotece Kórnickiej Polskiej Akademii Nauk.
  • Archiwum Towarzystwa Naukowego Warszawskiego – dokumentuje działalność największej, powstałej w 1907 r. na terenie zaboru rosyjskiego organizacji mającej na celu rozwijanie badań naukowych oraz publikację ich wyników w języku polskim; obejmuje unikatowe materiały ukazujące dorobek polskich uczonych do II wojny światowej; znajduje się w zbiorach Archiwum Polskiej Akademii Nauk w Warszawie.

źródło: Kancelaria Prezydenta/ fot. Krzysztof Sitkowski / KPRP

Zobacz również: