– Chcemy podnieść standardy działań komorników, aby regułą ich trudnego zawodu było przestrzeganie prawa i norm etycznych. Nie może być tak, że komornik jest obojętny na ludzką krzywdę i koncentruje się bezwzględnie na zysku, by ściągnąć z dłużnika wszelkimi metodami, również bezprawnie, przysłowiową ostatnią koszulę. Na to zgody być nie może – mówił Minister Sprawiedliwości Prokurator Generalny Zbigniew Ziobro na wspólnej konferencji z Premier Beatą Szydło.

W Kancelarii Prezesa Rady Ministrów przedstawiono opracowane przez Ministerstwo Sprawiedliwości przepisy zapobiegające nadużyciom w egzekucji komorniczej. Nadużycia te niejednokrotnie narażały niewinnych obywateli na niezasłużone straty i bulwersowały opinię publiczną.

Premier Beata Szydło podkreśliła, że komornicy powinni rozwiązywać problemy, a nie być tymi, którzy doprowadzają do nieszczęść.

– Wszyscy mamy w pamięci wydarzenia związane z działaniami komorniczymi, które doprowadziły do tragedii ludzkich – zaznaczyła Beata Szydło.

Premier przypomniała sprawę rolnika, któremu odebrano ciągnik, mimo że to nie on był dłużnikiem. Takich przykładów, jak zaznaczyła, było dużo więcej.

– Państwo ma w obowiązku zapewniać obywatelom bezpieczeństwo. Musi chronić obywateli. Obywatele nie mogą bać się urzędników, nie mogą czuć się w swoim państwie prześladowani. Wszyscy, którzy żyją i pracują uczciwie, muszą wiedzieć, że nawet w najtrudniejszych sytuacjach, kiedy mają problemy, państwo wyciąga ku nim rękę, a nie staje przeciwko nim – podkreśliła Premier Beata Szydło.

Dlatego, jak mówiła, zobowiązała Ministra Sprawiedliwości Zbigniewa Ziobro do przygotowania zmian dotyczących funkcjonowania komorników.

– To nasze zobowiązanie wyborcze, a przede wszystkim wyraz sprawiedliwości społecznej – dodała.

Minister Zbigniew Ziobro przedstawił najważniejsze założenia projektu nowej ustawy o komornikach sądowych.

– To odpowiedź na ogromne społeczne oczekiwanie, formułowane od lat przez wielu Polaków. Za sprawą mediów dowiadywaliśmy się bowiem o często rażących krzywdach i bezprawiu, jakie były czynione za sprawą komorników nieprzestrzegających prawa, ani elementarnych standardów etycznych. To słusznie bulwersowało opinię publiczną – zaznaczył Minister Sprawiedliwości.

Zbigniew Ziobro zapowiedział, iż zgodnie z przygotowaną nowelizacją, w sposób istotny zwiększone mają zostać uprawnienia nadzorcze i kontrolne Ministra Sprawiedliwości nad komornikami. Będzie on mógł, w ramach postępowania administracyjnego, podejmować działania prowadzące nawet do usunięcia z urzędu komornika z zajmowanego stanowiska, a wcześniej do zawieszenia go w czynnościach, jeśli komornik rażąco naruszy prawo.

Wedle proponowanych zmian, zwiększony ma zostać również realny nadzór prezesów sądów rejonowych nad funkcjonowaniem komorników.

– Chcemy działać w myśl zasady, że to właśnie na miejscu, tam, gdzie dochodzi do bezprawia, pokrzywdzony może znaleźć pomoc i wsparcie ze strony państwa. Aby pokrzywdzony nie musiał sięgać aż do Ministra Sprawiedliwości, ale żeby wystarczyło zwrócić się do właściwego prezesa sądu rejonowego – wyjaśniał Zbigniew Ziobro.

Projekt nowej ustawy o komornikach, jak informował, daje prezesom sądów rejonowych uprawnienia do odsunięcia komornika od wykonywanych czynności na 30 dni i wnioskowania, bezpośrednio do Ministra Sprawiedliwości, o odwołanie komornika ze stanowiska. Dziś takich uprawnień prezesi sądów rejonowych nie posiadają. W myśl projektu zostaną oni zobligowani do podjęcia każdorazowo działań wobec komorników, którzy naruszają prawo lub zasady etyki zawodowej.

– Jeśli prezes sądu tego zaniecha, a znajdzie się dowód pokazujący, że dotarła do jego wiedzy informacja wskazująca na nieprawidłowości w działaniu komornika, sam narazi się na daleko idącą odpowiedzialność dyscyplinarną – relacjonował Zbigniew Ziobro.

Ważną zmianą zawartą w projekcie, jak poinformował Minister, jest wprowadzenie obowiązku nagrywania wszystkich czynności komornika przeprowadzanych w terenie. Nagranie takie ma być elementem akt postępowania, włączanym do protokołu. To odpowiedź na zgłaszane często skargi dotyczące sposobu przeprowadzania czynności przez komorników, nie tylko pod względem prawnym, ale też – jak mówił Minister Sprawiedliwości – kultury osobistej.

– Sam fakt rejestracji czynności będzie wpływał na odpowiednią kulturę i respektowanie przepisów prawa przez komornika, który wykonuje swoje zadania w terenie – zaznaczył Zbigniew Ziobro.

Nowością jest również zasada, że przy egzekucji komornik każdorazowo będzie zobowiązany do wręczenia dłużnikowi prostego i klarownego formularza skargi, tak aby każdy mógł skierować ją do właściwego sądu, jeśli doszło do nieprawidłowości.

– Dziś sądy bardzo często odrzucają skargi merytorycznie zasadne, powołując się wyłącznie na przyczyny formalne. Chcemy to zlikwidować, aby sąd w każdym wypadku, gdy stwierdzi nieprawidłowości, w oparciu o skargę na takim formularzu, był zobowiązany do działań – podkreślił Minister Sprawiedliwości.

Nowelizacja ustawy wprowadza również zasadę, że gdy dochodzi do użycia siły i przymusowego wejścia komornika do mieszkania dłużnika, wówczas musi to nastąpić w asyście policji.

Rozszerzeniu ma ulec katalog naruszeń prawa, za które komornicy będą odpowiadać dyscyplinarnie. Postępowania takie zostaną przyśpieszone. Kancelarie komornicze będą kontrolowane co najmniej raz na dwa lata, a nie raz na cztery lata, jak obecnie. I co ważne – z udziałem przedstawicieli Urzędów Skarbowych. Niezależnie od kontroli stałych, prezesi sądów rejonowych, jak też Minister Sprawiedliwości, będą mogli inicjować kontrole prewencyjne, ad hoc, również z udziałem biegłego rewidenta.

Warte podkreślenia, jak zaznaczył minister, są zmiany, które sprawią, że komornicy nie będą wysługiwać się asesorami i zrzucać na nich odpowiedzialności za błędy.

– Wprowadzamy zasadę, że komornik ma osobiście prowadzić czynności, a jedynie do pomocy jest mu przypisany asesor. Nie może być tak, jak się zdarzało, że komornik przez większość roku jest na urlopie, a całe realne funkcjonowanie kancelarii spada na niedoświadczonych asesorów, którzy w dodatku nie ponoszą odpowiedzialności za to, co się dzieje – podkreślał Zbigniew Ziobro.

Zwiększeniu profesjonalizmu komorników służyć ma wymóg, że będą oni musieli mieć wyższe wykształcenie prawnicze. Dziś, jak przytoczył Minister Sprawiedliwości, 30 proc. komorników nie ma wyższego wykształcenia prawniczego. Komornicy będą musieli skończyć studia prawnicze, albo odejdą z zawodu.

Zbigniew Ziobro podziękował za przygotowanie projektu wiceministrowi sprawiedliwości Patrykowi Jakiemu a także wicedyrektorowi Departamentu Wykonania Orzeczeń i Probacji Rafałowi Reiwerowi. Wyraził też uznanie dla senator Lidii Staroń za jej zaangażowanie w prace nad tym projektem.

Projekt nowej ustawy o komornikach sądowych trafi do konsultacji międzyresortowych. Jak zapowiedziała Premier Beata Szydło, może zostać uchwalony jeszcze w tym roku.

źródło informacji: MS

Zobacz również: